Rak piersi
Spis treści:
Czym jest rak piersi?
Rak piersi – profilaktyka
Mammografia ratuje życie
Czym jest rak piersi?
to najczęściej występujący wśród kobiet nowotwór złośliwy. W Polsce stanowi ok. 23% wszystkich zachorowań i jest odpowiedzialny za ok. 14% zgonów. Co roku raka piersi rozpoznaje się u 1,7 mln kobiet na świecie. Ponad 500 tys. rocznie umiera. W Polsce rak piersi diagnozowany jest u 19. tys. kobiet rocznie. Codziennie 50 Polek słyszy tę diagnozę, 15 umiera każdego dnia.
Ryzyko zachorowania na raka piersi zwiększają:
• wiek
• rak piersi występujący w najbliższej rodzinie
• praca hormonów – wczesna miesiączka, późna menopauza itd.
• zła dieta, otyłość
• brak aktywności fizycznej
• częste spożywanie alkoholu
• stosowanie hormonalnej terapii zastępczej przez wiele lat
Czy przed rakiem piersi można się uchronić? Tak! Regularnie się badając.
Rak piersi – profilaktyka
Kobiety po 20. roku życia powinny wykonywać samobadanie piersi raz w miesiącu, zawsze tego samego dnia cyklu oraz przynajmniej raz kontrolnie zbadać piersi u ginekologa. Po 30. roku życia do comiesięcznego samobadania piersi i palpacyjnego badania u ginekologa powinno dołączyć profilaktycznie USG, wykonywane raz w roku. Panie, które skończyły 40 lat powinny co miesiąc wykonywać samobadanie piersi, co pół roku badanie palpacyjne u ginekologa, raz w roku USG i co dwa lata mammografię.
USG piersi polega na badaniu gruczołów sutkowych za pomocą ultradźwięków. Jest bezbolesne i trwa ok. 15 minut. Pozwala ocenić budowę piersi, rozróżnić rodzaj ewentualnego guza (czy jest złośliwy, czy łagodny), wykrywa też zmiany, których nie widać podczas mammografii.
Mammografia ratuje życie
Mammografia jest badaniem radiologicznym, czyli prześwietleniem. Nie wymaga znieczulenia. Czułość mammografii w przypadku raka piersi oceniana jest na 80-95 procent. Wskazaniem do natychmiastowej konsultacji z lekarzem, bez względu na wiek, są wszelkie niepokojące zmiany w piersi.
W Polsce zgodnie z programem profilaktyki raka piersi kobiety w wieku 50-69 lat, czyli najbardziej narażone na tę chorobę, raz na dwa lata mogą wykonać mammografię bezpłatnie, w ramach Narodowego Funduszu Zdrowia.
Nowotwór jądra
Spis treści:
Jaka jest zapadalność i śmiertelność na raka jelita grubego, czyli jak ważny jest ten problem?
Rodzaje nowotworów jądra
Przyczyny nowotworu zarodkowego jądra
Jakie objawy powinny zaniepokoić oraz co zrobić, kiedy wystąpią?
Diagnostyka nowotworu jądra
Jaka jest zapadalność i śmiertelność na raka jelita grubego, czyli jak ważny jest to problem?
Nowotwór jądra jest stosunkowo rzadką chorobą nowotworową. Corocznie w Polsce notuje się nieco ponad tysiąc nowych przypadków, co lokuje go na odległych pozycjach w porównaniu z innymi nowotworami złośliwymi u mężczyzn.
A jednak z dwóch powodów zajmuje on szczególną pozycję pośród innych nowotworów – jest:
• chorobą młodych mężczyzn (najwięcej zachorowań w wieku 15–40 lat), czyli inaczej niż w przypadku wielu innych nowotworów, których występowanie jest częstsze wraz ze starzeniem się organizmu
• w ogromnej większości przypadków uleczalny, nawet w zaawansowanym stadium choroby, kiedy są przerzuty; dzieje się tak dzięki nowoczesnemu łączeniu różnych metod terapii (leczenia chirurgicznego, rzadziej radioterapii oraz chemioterapii z zastosowaniem przełomowego leku – cisplatyny).
W Polsce z diagnozą nowotworu złośliwego jądra żyje około 14 tys. mężczyzn, co jest konsekwencją wysokiej przeżywalności chorych z tym rozpoznaniem.
Rodzaje nowotworów jądra
Wyróżniamy:
• nowotwory zarodkowe jądra, które wywodzą się z komórek rozrodczych, czyli z komórek, z których ostatecznie mają rozwinąć się plemniki; są popularnie (acz niepoprawnie) nazywane rakiem jądra – to ponad 95% nowotworów jąder
• nowotwory, które rozwijają się z komórek produkujących testosteron lub z komórek „opiekujących” się komórkami rozrodczymi
• nowotwory o innym pochodzeniu – są najrzadsze.
Najczęściej jednak dzielimy nowotwory na:
• nasieniaki – kiedy w jądrze jest wyłącznie utkanie nasieniaka; 40% nowotworów, które zwykle pojawiają się u nieco starszych panów
• nienasieniaki – kiedy w jądrze są wszystkie inne wzorce utkania; 60% nowotworów, które zwykle pojawiają się u młodszych panów.
Są to nowotwory najczęściej występujące u mężczyzn.
Przyczyny nowotworu zarodkowego jądra
• Zaburzenia rozwojowe
Obecnie uważa się, że zachorowaniu sprzyjają zaburzenia rozwojowe występujące w łonie matki. Ujawnia się ono, gdy układ hormonalny mężczyzny pracuje pełną parą – stąd występowanie nowotworu u młodych panów.
Nowotwór może pojawić się poza jądrem, co pokazuje, że zaburzeniu może ulec wędrówka komórek rozrodczych z pęcherzyka żółtkowego (struktura zarodka) do zawiązków jąder.
Większe ryzyko zachorowania jest związane także z problemami z płodnością.
• Czynniki środowiskowe
Wzrost częstości występowania nowotworu zarodkowego jądra obserwuje się w Europie. Sugeruje to wpływ czynników środowiskowych na powstawanie choroby, które zaburzają prawidłowy rozwój jądra.
Te czynniki to np. środki ochrony roślin i związki chemiczne znajdujące się w plastiku.
• Czynniki genetyczne
Obserwuje się także zwiększoną częstość nowotworów jądra u krewnych pacjentów z już rozpoznaną chorobą. Wiąże to nowotwór z pewnymi nieprawidłowościami genetycznymi – zatem czynnik dziedziczny odgrywa tu istotna rolę.
Jakie objawy powinny zaniepokoić oraz co zrobić, kiedy wystąpią?
Typowym objawem nowotworu jądra jest pojawienie się w jądrze twardego guzka. Czasem twarde staje się całe jądro, jądro może też się powiększać.
Ból nie jest typowym objawem. Symptomy mogą być jednak różnorodne, dlatego warto badać jądra samodzielnie. Zgłoś się jak najszybciej do lekarza, jeśli coś Cię zaniepokoi lub zaobserwujesz jakieś zmiany.
Mężczyźni często odwlekają wizytę u lekarza ze względu na wstyd. To podstawowa przyczyna opóźnienia diagnostyki i leczenia. A nowotwór może rozwijać się naprawdę szybko!
Lekarzem, u którego skonsultujesz guz w jądrze, jest urolog.
Potrzebujesz do niego skierowanie. Jeśli podejrzewasz, że rozwija się nowotwór jądra, masz prawo domagać się bardzo szybkiego objęcia specjalistyczna opieką.
Diagnostyka nowotworu jądra
Wykrycie niepokojącej zmiany powinno zostać jak najszybciej skonsultowane z lekarzem. Podstawową rozpoznania klinicznego raka jądra jest badanie fizykalne, którego doskonałym uzupełnieniem jest ultrasonografia. Z pomocą badanie USG można wykryć bardzo małe zmiany znajdujące się w mosznie i jądrze.
W wielu krajach zaleca się młodym mężczyznom samobadanie jąder raz w miesiącu, analogicznie do samokontroli piersi, którą powinny przeprowadzać kobiety.
W badaniu palpacyjnym moszny wyczuwa się zwykle twardy, niebolesny guz obejmujący poszczególne struktury narządu lub całe jądro.
W przypadku raka jądra nie ma uznanych metod przesiewowych. Jeśli istnieje podejrzenia guza jądra, to wykonuje się badanie ultrasonograficzne. Szczegółowe rozpoznanie choroby nowotworowej opiera się najczęściej na wyniku badania histopatologicznego jądra, usuniętego z dostępu pachwinowego.
W celu oceny stopnia zaawansowania procesu chorobowego wykonuje się morfologię i badania biochemiczne (parametry wątrobowe i nerkowe), badanie stężenia markerów nowotworowych (beta-HCG, AFP, LDH), zdjęcie RTG klatki piersiowej, tomografię komputerową jamy brzusznej i miednicy mniejszej, scyntygrafię kości (jeśli występują bóle kostne), rezonans magnetyczny OUN – gdy występują niepokojące objawy neurologiczne.
Rokowanie w nowotworze jądra jest dobre. Nie lekceważ niepokojących objawów i nie wahaj się ze zgłoszeniem do lekarza.
Nowotwór złośliwy skóry
Spis treści:
Czym są nowotwory złośliwe skóry? Co to jest czerniak?
Kiedy najczęściej występuje czerniak?
Czy jestem w grupie podwyższonego ryzyka?
Jak szybko rośnie czerniak?
Profilaktyka– złote zasady ochrony przed czerniakiem
Program profilaktyki nowotworów skóry
Co Cię czeka w ramach programu?
Kto i gdzie realizuje program oraz jak się do niego zgłosić?
Co zyskasz?
Czym są nowotwory złośliwe skóry? Co to jest czerniak?
Nowotwory złośliwe skóry należą do najliczniejszej grupy nowotworów złośliwych u ludzi rasy białej. Nowotwory skóry stanowią około 10% wszystkich wykrywanych nowotworów złośliwych.
Zajmują od kilkunastu lat 5-te miejsce na liście największych problemów onkologicznych. Jest kilka rodzajów nowotworów złośliwych, przy czym najczęściej diagnozowane są raki podstawnokomórkowe, płaskonabłonkowe oraz powszechnie znane czerniaki.
Czerniak, zwany też czerniakiem złośliwym – nowotwór złośliwy skóry, błon śluzowych lub błony naczyniowej oka wywodzący się z melanocytów. Stanowi od 5% do 7% nowotworów złośliwych skóry człowieka.
Kiedy najczęściej występuje czerniak?
Czerniak przed 40. rokiem życia jest rzadki, szczyt zachorowań przypada na siódmą i ósmą dekadę życia.
W jakich miejscach możemy się spodziewać czerniaka i jaki wygląd zmiany może Nas zaniepokoić?
Czerniaki najczęściej występują na nogach, z przodu i z tyłu, oraz na plecach i karku. Czerniak może pojawić się na skórze głowy, między włosami.
Może też rozwinąć się w miejscach, które w niewielkim stopniu są narażone na kontakt z promieniami UV – nawet na pośladkach czy wargach sromowych.
Czerniak może być nowym znamieniem na skórze, ale też może powstać z już istniejącego zdrowego znamienia pod wpływem słońca lub światła UV stosowanych w solariach.
Zmiany w obrębie znamienia, budzące niepokój onkologiczny, są określane jako reguła ABCDE-Freidmana i Rigela:
• A – asymetria (ang. asymetry) -zmiana kształtu znamienia z okrągłej na niesymetryczną
• B – brzegi, granica (ang. border) -nierówne, postrzępione brzegi znamienia,
• C – czerwony, czarny lub niejednorodny kolor (ang. colour) zmiana w zabarwieniu znamienia: ściemnienie, rozjaśnienie, różne kolory w obrębie tego samego znamienia,
• D – duży rozmiar, średnica znamienia (ang. diameter) -oceniepowinny być poddane wszelkie znamiona owielkości powyżej 6 mm,
• E – ewolucja (ang. evolvingovertime) -postępujące zmiany zachodzące w znamieniu.
Czy jestem w grupie podwyższonego ryzyka?
Ryzyko zachorowania na czerniaka i inne nowotwory złośliwe skóry wzrasta jeżeli:
• posiadasz jasną karnację, rude lub blond włosy, niebieskie oczy, liczne piegi,
• masz dużą liczbę znamion barwnikowych, znamion w miejscach po drażnieniu skóry,
• doznałeś oparzeń słonecznych, szczególnie w dzieciństwie,
• słabo tolerujesz słońce, opalasz się z dużym trudem lub w ogóle,
• przebywasz w pełnym słońcu powyżej godziny dziennie,
• w rodzinie występowały przypadki czerniaka lub inne nowotwory skóry,
• korzystasz z solarium.
Jak szybko rośnie czerniak?
Czerniak charakteryzuje się agresywnym wzrostemorazwczesnymi i licznymi przerzutami, które są trudne w leczeniu farmakologicznym. Tymczasem, usunięcie czerniaka, kiedy choroba nie jest jeszcze zaawansowana, a działanie lekarzy ogranicza się właściwie do wycięcia znamienia, pozwala na wyleczenie prawie 100% chorych.
Dlatego tak ważne jest jego szybkie i prawidłowe rozpoznanie.
Profilaktyka– złote zasady ochrony przed czerniakiem
Kluczem do ograniczenia stopnia zachorowalności na czerniaka są właściwe postawy, uwzględniające stosowanie się do prostych zasad profilaktyki, które obejmują:
• Unikanie nadmiernej ekspozycji na słońce, szczególnie w godzinach 11.00-16.00;
• Stosowanie kremów z odpowiednio wysokim filtrem UV;
• Nie dopuszczanie do wystąpienia oparzeń słonecznych, skutkujących schodzącą skórą;
• Pamiętanie o nakryciu głowy i okularach przeciwsłonecznych z filtrem UV;
• Unikanie solarium;
• Regularną obserwację znamion, a w przypadku pojawienia się niepokojących zmian lub nowych znamion – natychmiastową kontrolę u lekarza dermatologa lub chirurga-onkologa.
Program profilaktyki nowotworów skóry
Ten program jest dla Ciebie, jeśli:
• masz 50-64 lata
• masz ponad 65 lat i jesteś wciąż aktywny zawodowo
• masz 15-49 lat, a lekarz stwierdził u Ciebie niepokojące zmiany skórne.
W zakresie samej edukacji grupą docelową są osoby aktywne zawodowo.
Co Cię czeka w ramach programu?
Konsultacja u lekarza POZ. W razie potrzeby lekarz skieruje Cię na:
• badanie dermatoskopowe wraz z konsultacją lekarza specjalisty lub
• badanie wideodermatoskopowe wraz z konsultacją lekarza specjalisty.
Kto i gdzie realizuje program oraz jak się do niego zgłosić?
Żeby wziąć udział w programie, wystarczy, że zgłosisz taki zamiar w przychodni (u lekarza POZ) biorącej udział w realizacji programu profilaktycznego.
Zapraszamy Państwa serdecznie do „Centrum Medycznego MEDYK”, gdzie lekarze dermatolodzy będą czekać, aby zebrać wywiad i wykonać konieczne badania.
Co zyskasz?
Zyskasz wiedzę na temat stanu swojego zdrowia dzięki konsultacjom lekarskim oraz, jeśli zostaniesz skierowany na dodatkowe badania, otrzymasz ich wyniki.
Jeżeli zostanie u Ciebie rozpoznana choroba: dostaniesz skierowanie na dalsze leczenie.
Jeśli nie – Twój udział w programie zakończy się przekazaniem Ci informacji oraz wskazówek o profilaktyce.
Pamiętaj o profilaktyce. Wszelkie niepokojące zmiany zgłoś dermatologowi. Wcześnie wykryty rak skóry jest w pełni wyleczalny.
Rak jelita grubego
Spis treści:
Jaka jest zapadalność i śmiertelność na raka jelita grubego, czyli jak ważny jest ten problem?
Jak i gdzie rozwija się rak jelita grubego?
Jakie są przyczyny raka jelita grubego?
Jakie objawy powinny Cię zaniepokoić?
Co możesz zrobić, by uniknąć raka jelita grubego?
Kilka słów o Programie Profilaktyki Raka Jelita Grubego
Dlaczego warto się zbadać?
Czy Program jest dla Ciebie?
Na czym polega badanie?
Jak się zgłosić do Programu?
Cele programu
Jaka jest zapadalność na raka jelita grubego i śmiertelność, czyli jak ważny jest ten problem?
Każdego roku w Polsce diagnozuje się około 18 000 zachorowań na nowotwór złośliwy jelita. Analizując strukturę zachorowań można stwierdzić, że rak jelita grubego jest trzecim co do częstości występowania nowotworem złośliwym, na który zapadają mężczyźni, i czwartym na który chorują kobiety. Jak podkreślają eksperci, od kilku lat zachorowalność i umieralność na raka jelita grubego u obu płci wzrasta.
Znajomość najczęstszych objawów raka jelita grubego oraz symptomów alarmowych choroby daje szansę na szybkie przeprowadzenie badań diagnostycznych i wykrycie guza na wczesnym etapie zaawansowania.
Jak i gdzie rozwija się rak jelita grubego?
Nowotwór ten rozwija się powoli. Zaczyna się od łagodnych zmian, tzw. polipów, w obrębie jednej części jelita grubego – kątnicy, wstępnicy, poprzecznicy, zstępnicy lub odbytnicy.
Jakie są przyczyny raka jelita grubego?
Najczęstsze przyczyny raka jelita grubego to:
• uwarunkowania genetyczne
• gruczolaki w jelicie grubym
• stany zapalne jelit
• nieprawidłowa dieta
• nadużywanie alkoholu i papierosów
• siedzący tryb życia.
Jakie objawy powinny Cię zaniepokoić?
Objawy tej choroby zależą od stopnia jej zaawansowania, a także umiejscowienia. We wczesnych stadiach może nie dawać żadnych symptomów, dlatego tak ważna jest profilaktyka.
Najczęściej występujące objawy to:
• powtarzające się krwawienie z odbytnicy lub krew w stolcu
• zmiana rytmu wypróżnień – pojawienie się i utrzymanie biegunki lub zaparcia bez przyczyny
• ból i skurcze brzucha
• utrata masy ciała
• anemia, osłabienie i brak apetytu.
Co możesz zrobić, by uniknąć raka jelita grubego?
Wystarczy wprowadzić do swoich codziennych nawyków zmiany, które są w stanie zmniejszyć ryzyko zachorowania na raka nawet o 50%.
1. Nie pal. Nie używaj żadnej formy tytoniu.
2. Chroń dom i miejsce pracy – powinny być wolne od dymu tytoniowego.
3. Utrzymuj prawidłową masę ciała.
4. Codziennie bądź aktywny fizycznie.
5. Zadbaj o zdrową dietę.
6. Jeśli pijesz alkohol – ogranicz jego ilość.
7. Bierz udział w zorganizowanych programach przesiewowych w kierunku raka jelita grubego-kolonoskopia.
Kilka słów o Programie Profilaktyki Raka Jelita Grubego
Dlaczego warto się zbadać?
Rak jelita rozwija się ze zmian łagodnych, tak zwanych polipów. Taka przemiana trwa najczęściej kilkanaście lat. Dlatego tak ważna jest profilaktyka raka jelita grubego.
Dzięki badaniom profilaktycznym i usuwaniu polipów możliwe jest znaczne obniżenie ryzyka zachorowania na raka jelita grubego, a także skuteczne leczenie już istniejących, bezobjawowych nowotworów we wczesnym stadium choroby.
Czy Program jest dla Ciebie?
Częstość występowania polipów i ryzyko ich zezłośliwienia wzrasta z wiekiem. Znacząca większość nowych zachorowań występuje u osób po 60 roku życia.
Tak, jeśli:
• masz imienne zaproszenie na badanie (jest ważne do końca roku, w którym skończysz 64 lata)
• jesteś w wieku 50–65 lat – niezależnie od wywiadu rodzinnego
• jesteś w wieku 40–49 lat – nie masz objawów raka jelita grubego, ale przynajmniej jeden Twój krewny pierwszego stopnia (rodzice, rodzeństwo, dzieci) ma raka jelita grubego
• jesteś w wieku 25–49 lat – masz potwierdzenie z poradni genetycznej, że pochodzisz z rodziny z zespołem Lyncha lub zespołem polipowatości rodzinnej gruczolakowatej – FAP (w ramach programu badań przesiewowych możesz wykonać tylko pierwsze badanie).
Do badania nie są kwalifikowane osoby, które miały wykonaną kolonoskopię w ciągu ostatnich 10 lat.
Na czym polega badanie?
Kolonoskopia polega na obejrzeniu jelita od środka. Badanie wykonuje się za pomocą miękkiej, giętkiej rurki (kolonoskop) wprowadzanej przez odbyt do oczyszczonego jelita grubego i przesuwanej do ujścia jelita cienkiego.
Wprowadzanie aparatu i badanie są bezbolesne dla większości osób, może jednak powodować wzdęcie, uczucie parcia i ucisku. Badanie trwa zwykle 15-30 minut, ale warto przeznaczyć 1,5-2 godziny na wizytę w ośrodku badań profilaktycznych.
Jak często należy robić kolonoskopię?
Należy wykonywać co 10 lat, jeśli na badaniu nie było niepokojących zmian oraz jeżeli lekarz nie zleci inaczej.
Jak się zgłosić do Programu?
Na kolonoskopię profilaktyczną możesz zapisać się telefonicznie lub – po wypełnieniu ankiety (będącej jednocześnie skierowaniem) – osobiście w ośrodku, który realizuje program. Ankieta może być wypełniona samodzielnie lub przez lekarza każdej specjalności.
Cele programu
Obniżenie ryzyka zachorowania na raka jelita grubego oraz leczenie nowotworów we wczesnym stadium rozwoju. Wcześnie wykryty rak jest bardzo często uleczalny. Dlatego zgłaszajmy się na badania i wprowadźmy do swoich codziennych nawyków zmiany, które są w stanie zmniejszyć ryzyko zachorowania na raka nawet o 50%.
Rak wątroby
Spis treści:
Jakie są przyczyny raka wątroby?
Jak się objawia rak wątroby?
Rak wątroby- diagnostyka
Jak możemy zapobiec wystąpieniu raka wątroby?
Każdego roku w Polsce rozpoznaje się blisko 3000 zachorowań na nowotwór złośliwy wątroby (rak wątrobowokomórkowy HCC). Na rozwój choroby nowotworowej wątroby wpływa wiele czynników – zarówno wewnętrznych, jak i zewnętrznych.
Rak wątroby plasuje się na trzecim miejscu na świecie pod względem liczby zgonów z powodu nowotworów złośliwych, co wynika m.in. z braku wczesnych objawów choroby i rozpoznawania jej w zaawansowanych stadiach klinicznych.
Najczęściej występującym pierwotnym nowotworem złośliwym wątroby jest HCC (rak wątrobowokomórkowy).
Rak wątrobowokomórkowy (HCC, ang. hepatocellular carcinoma) stanowi od 80 do 90% pierwotnych nowotworów złośliwych wątroby. Ten rodzaj raka wątroby jest lokowany na piątym miejscu pod względem częstości występowania wśród nowotworów na świecie.
Jakie są przyczyny raka wątroby?
Do najważniejszych należą:
● wirusy hepatotropowe, to znaczy atakujące pierwotnie komórki wątrobowe, m.in. wirus hepatitis B – HBV (zapalenie wątroby typu B) i wirus hepatitis C – HCV( zapalenie wątroby typu C),
● toksyny, takie jak alkohol czy aflatoksyna – toksyna wytwarzana przez niektóre grzyby,
● zaburzenia metaboliczne (otyłość, cukrzyca, stłuszczeniowa choroba wątroby).
Spośród wszystkich znanych czynników ryzyka najważniejszym jest marskość wątroby, niezależnie od jej przyczyny. Zakażenia HBV, HCV i alkohol, a także stłuszczeniowa choroba wątroby są najczęstszymi globalnie chorobami prowadzącymi do marskości i większość chorych z rakiem wątroby ma w wywiadach działanie któregoś z tych czynników.
Jak się objawia rak wątroby?
Wątroba ma bardzo dużą tzw. rezerwę funkcjonalną, co oznacza, że nawet po uszkodzeniu jej znacznej części nadal może w pełni zachować swoją funkcję. Z tego powodu zmiany nowotworowe w wątrobie mogą długo nie dawać żadnych objawów, pomimo że znaczna jej część jest już zniszczona.
Do objawów, które mogą wystąpić w przebiegu złośliwego nowotworu wątroby (zazwyczaj na późnym etapie jego rozwoju), należą między innymi:
• żółtaczka,
• wzdęcie brzucha i napięty brzuch,
• ból brzucha,
• wyczuwalny przez skórę guz pod prawym łukiem żebrowym,
• obrzęki kończyn dolnych.
• zmęczenie, zmniejszenie masy ciała, prowadzące nawet do wyniszczenia.
Rak wątroby- diagnostyka
Najbardziej znanym biomarkerem dla wykrywania HCC, nowotworu wątroby, jest poziom α-fetoproteiny (AFP) w surowicy. Czułość tej metody, pozwalającej na wczesne wykrycie raka wątroby waha się od 40-60 %, a w początkowych stadiach HCC jest ona na poziomie 40-50%. Ponadto mogą wystąpić odchylenia w poziomie gamma-glutamylotransferazy (GTTP) i fosfatazy zasadowej (ALP).
Metodą diagnostyki obrazowej, wykorzystywaną najczęściej w obrazowaniu raka wątroby HCC, jest ultrasonografia (badanie USG) jamy brzusznej. Zastosowanie w diagnostyce guzów wątroby znajduję również takie techniki tomografia komputerowa (CT) oraz rezonans magnetyczny (MR), przy czym najbardziej szczegółowe informacje w przypadku rozwoju nowotworu wątroby uzyskuje się z badania CT.
Jak możemy zapobiec wystąpieniu raka wątroby?
Do najważniejszych działań zapobiegających wystąpieniu raka wątrobowokomórkowego należą:
● w ramach profilaktyki czynnej:
– szczepienie noworodków przeciw HBV
– szczepienie przeciw HBV dorosłych (nieszczepionych wcześniej) z grup ryzyka;
● w ramach profilaktyki biernej:
– zapobieganie przenoszeniu zakażeń wirusami hepatotropowymi przez poprawę warunków sanitarno- higienicznych,
– propagowanie zdrowego stylu życia, a w tym redukcja nadwagi, leczenie otyłości, zmniejszenie spożycia alkoholu,
– leczenie bądź prawidłowe kontrolowanie cukrzycy,
– leczenie chorych zakażonych wirusami hepatotropowymi (HBV, HCV) w celu eliminacji wirusów z ustroju i zahamowania progresji choroby wątroby do marskości.
