Czym jest HPV?
Wirus brodawczaka ludzkiego (HPV) to niezwykle powszechny patogen, z którym większość osób zetknie się w swoim życiu. Wyróżnia się ponad 150 typów HPV, z których część stwarza niewielkie zagrożenie i objawia się łagodnymi brodawkami (np. kłykciny kończyn dolnych), podczas gdy inne typy wiążą się z wysokim ryzykiem rozwoju nowotworów.
Do zakażenia dochodzi drogą płciową, najczęściej na początku aktywności seksualnej. Szacuje się, że około 80% aktywnych seksualnie kobiet i mężczyzn zostanie zakażonych HPV w ciągu swojego życia.
Konsekwencje zakażenia wirusem HPV mogą być poważne:
Rak szyjki macicy: Jest to najczęściej występujący nowotwór u kobiet zakażonych HPV. Rozwija się on powoli, dając czas na wykrycie i leczenie, dlatego regularne badania cytologiczne są kluczowe dla profilaktyki.
Nowotwory innych narządów płciowych: HPV może powodować raka pochwy, sromu, prącia, odbytu oraz jamy ustno-gardłowej.
Zmiany przedrakowe: Wirus może wywoływać zmiany w komórkach szyjki macicy, które nie są jeszcze nowotworowe, ale mogą nimi stać się w przyszłości. Wczesne wykrycie i usunięcie tych zmian pozwala zapobiec rozwojowi raka.
Jak chronić się przed wirusem HPV?
Istnieje kilka sposobów ochrony przed wirusem HPV:
– Szczepienia:
Szczepionki przeciwko HPV są bezpieczne i skuteczne w zapobieganiu zakażeniom typami wirusa o wysokim ryzyku onkogennym. Dostępne są szczepionki dla dziewcząt i chłopców w wieku 9-19 lat, a także dla osób dorosłych do 45. roku życia.
– Bezpieczny seks:
Stosowanie prezerwatyw podczas każdego stosunku seksualnego może zmniejszyć ryzyko zakażenia HPV, choć nie eliminuje go całkowicie.
Ograniczenie liczby partnerów seksualnych: Im więcej partnerów seksualnych, tym większe ryzyko zakażenia HPV.
– Wczesna diagnoza i leczenie
Wczesne wykrycie zakażenia HPV i zmian przedrakowych jest kluczowe dla skutecznego leczenia i zapobiegania rozwojowi nowotworów. Regularne badania cytologiczne oraz inne badania przesiewowe w zależności od płci i wieku pozwalają na wczesne wykrycie nieprawidłowości i podjęcie odpowiednich działań.
Pamiętaj, że zakażenie HPV nie oznacza wyroku. Dzięki odpowiedniej profilaktyce, badaniom i leczeniu można skutecznie chronić się przed poważnymi konsekwencjami zakażenia.
Komu zaleca się szczepienie:
Szczepionka 2-walentna Cervarix przeciw HPV jest bezpłatna dla wszystkich dzieci od 9 do 18. roku życia:
– Dzieci, które ukończyły 11 a nie skończyły jeszcze 14 lat objęte są powszechnym programem bezpłatnych szczepień przeciw HPV. Bezpłatne szczepienia realizowane są w wybranych przychodniach POZ szczepionkami Cervarix lub Gradasil 9
– Dzieci w wieku od 9 -10 oraz 14 – 18 lat, mogą otrzymać recepę na bezpłatny Cervarix lub płatny Gardasil 9.
Natomiast osoby w wieku 19 – 45 lat, mogą zaszczepić się odpłatnie.
Schemat szczepień:
Jak zaszczepić dziecko?
Możesz umówić dziecko na szczepienie przeciw HPV:
• przez Internetowe Konto Pacjenta
• przez aplikację mojeIKP
• przez infolinię 517 194 743
• w przychodni podstawowej opieki zdrowotnej (POZ).ej profilaktyce, badaniom i leczeniu można skutecznie chronić się przed poważnymi konsekwencjami zakażenia.
Jak zapisać dziecko na szczepienie?
1. Poprzez infolinię: tel. 517 194 743
lub
2. Poprzez aplikację mojeIKP:
• zaloguj się do aplikacji
• przejdź na konto dziecka
• wejdź w kategorię e-zdrowie, następnie „Plan leczenia”
• wybierz „Rejestracja na wizyty”, a następnie „Umów wizytę”
• wybierz rodzaj szczepienia
• wpisz termin i lokalizację do wyszukiwarki: możesz ustawić odległość od Twojej obecnej lokalizacji lub lokalizacji wskazanej na mapie czy wpisać adres konkretnej przychodni
• wybierz termin z listy wolnych terminów spełniających wybrane przez Ciebie kryteria i umów się na szczepienie
• potwierdź swój wybór.
W „Planie leczenia” znajdziesz zapisany termin Twojego szczepienia. Jeśli chcesz zmienić umówiony termin, skontaktuj się bezpośrednio z punktem szczepień lub odwołaj szczepienie w systemie i umów kolejne.
Druga dawka
Twoje dziecko przyjęło już pierwszą dawkę? Jeśli urodziło się w roku 2010 lub 2011, drugą dawkę może otrzymać w ramach programu. Umów je na
pierwszą dawkę na IKP, w trakcie wizyty w POZ pokaż potwierdzenie przyjęcia pierwszej dawki. Punkt szczepień odnotowuje ten fakt, a następnie
wprowadzi do systemu i poda drugą dawkę. Jeśli Twoje dziecko urodziło się w 2010 r. i pierwszą dawkę przyjęło przed ukończeniem 14. roku życia, to może otrzymać drugą dawkę po dacie 14 urodzin.
Czy szczepionki są skuteczne?
Badania wskazują, że w krajach, w których prowadzone były programy szczepień przeciw HPV, odnotowano 90% redukcję infekcji wirusem HPV typu 6, 11, 16 i 18 oraz 90% mniejszą zachorowalność na brodawki narządów płciowych. Ponadto aż o 85% zmniejszyła się liczba patologii wysokiego stopnia szyjki macicy. Szczepionki przeciw HPV są bezpieczne i dobrze tolerowane. Występuje niewiele działań niepożądanych, tj. ból w miejscu wstrzyknięcia, zaczerwienienie, świąd, obrzęk, zmęczenie, ból głowy i mięśni.
Kilka faktów o HPV:
Wirusy brodawczaka ludzkiego (ang.: human papillomavirus -HPV) należą do szerszej rodziny tzw. wirusów brodawczaka(dotychczas sklasyfikowano ponad 200) występujących także u innych gatunków. Z punktu widzenia zagrożenia chorobotwórczego dla człowieka największą rolę odgrywają tzw. anogenitalne genotypy HPV. Zaliczane są do najczęściej występujących u człowieka infekcji przenoszonych drogą kontaktów płciowych.
Szacuje się, że rocznie na świecie dochodzi do ok. 300 mln
nowych zakażeń HPV u ludzi, które w ogromnej większości są bezobjawowe, nie wywołują żadnych zmian chorobowych i ulegają samowyleczeniu.
Ryzyko zetknięcia się z zakażeniem wirusem oceniane jest na kilka do kilkudziesięciu procent w ciągu życia człowieka, w zależności od regionu geograficznego. Zakażenia są przenoszone przez osoby obojga płci. Do zakażeń HPV dochodzi głównie drogą kontaktów seksualnych. Mimo to, zakażeń nie należy rozpatrywać w kategorii choroby wenerycznej.
Do schorzeń łagodnych wywoływanych przez HPV (najczęściej genotypy 6 i 11) należą:
• brodawki płciowe, czyli kłykciny kończyste
• nawracająca brodawczakowość krtani.
